Ngalbual Khua

 

  1. Khuasatna thu

Kalzang khua a bei ciangin Suante Pu Thuam Hong tate zong muntuamtuam ah kikhenthang uh a, a tapa nihna Pu Lut Son in a tapa Khaat Lian tawh Phaipheek khua-ah, tawl khat a ten khit ciangin tulai Pakzang (Simzang ) khua na tung a, tua panin 1845 kum in Losau khua na tung hi. Losau panin Tawmging Pu Khaat Thual leh Pu Dam Awn te tawh na kithu tuakin Tangngal khua na tung khawmsuak uhi. Tanggal hausa Pu Pau Khaw Vung vaihawm siam ahih manin khuakim khua pamte in bel ciat uh a, khua inn a khangto mahmah uhi. Hun khat ciangin innmun logamte kikham zo nawnlo zel ahih manin tu aa Tuitawh khuamun ah kituahphei uh a, Tuitawh khua sat uh hi. Hun khat ciangin  Pulepate in Tuitawh, Phaileng le Losau khuate panin kizawn kawikawikik ciat uh a, tulai Ngalbual khua khanglam tai khat leh lang na munah ‘Khawmun khua’ a sat masa phot uhi. Hih Khawmun khua pen, Sihpi lui leh Hai luite kikal mun hi a, kum simin Hailui tui khangin, ginsia mahmah hi. Hih lui ginsia huatna in, Khawmun khua a saklam, ‘Ngalbualna mun’ khat mahah, 1885 kum sungin kikhiinkhia uh a, ‘Ngabual khua” min vawhin tuhun dongin kiteng ahi hi.

 

  1. Khua min vawhna thu

Nidang lai-in tulai Ngalbual gam sung tengah cik tuikhkte om kawikawi a, tua munte-ah, ngal honpipite bualna munte zong kimu kawikawi hi. Tua ngal hongpipite bualna munte, ‘Ngal-bual’ kicipah hi.

 

  1. Beh om teng
    1. Tomging
    2. Samte
    3. Naulak
    4. Suante
    5. Mantuang
    6. Milun
    7. Sukte
    8. Phiamphu

 

  1. Pawlpi om teng
    1. RCM
    2. ABM
    3. Laipian
    4. UPC
    5. AG
  2. Sanginn : Basic Education Middle School, Ngalbual
  3. Zato : Sub Rural Health Center (28.12.2009), Ngalbual
  4. Inn phazah (Feb, 2023) : 102
  5. Innkuan phazah (Feb, 2023) : 102
  6. Mi phazah (Feb, 2023) : Pasal (287) + Numei (314) = 601
  7. Khuami te sungpan a madawk deuh te
    1. Langh Go Kap, Kachin leh Chin unau hihna laibu bawlpa
    2. Hau Khan Kap, BA
    3. Kai Za Pau, BSc
    4. Thang Ngaih Kam, BA
    5. Vung Go Kap, BA

 

  1. Thu tawknate
    1. Pa Kap Za Pau, hausa
    2. Chin (ZO), KACHIN, Langh Go Kap
    3. Public Health Department record file, Tedim Hospital
    4. Schools Profile, Basic Education Department – Tedim Township
    5. Lethil Innkuan Laibu, 2022
Leave a Reply 0

Your email address will not be published.



PARTNER

error: Sanggam, Na Copy sangin hong share sak zaw ve,