Pu Pau Cin Hau

Pu Khan Lian (Sukte) leh Pi Cing Zam te sung panin 1859 kum December kha in Tedim khua ah suak hi. Pu Khan Lian in tapa 8 nei a, Vum Kam, Khai Pau, Tual Hang, Pau Cin Hau, Thang Khaw Kam, Khai Za Dong, Vum Khaw Thang, Cin Khaw Hau te ahi hi. Pu Pau Cin Hau pen  a 4 na, Rev Hau Go pano ahi hi. Pu Kam Hau Khan Sung Tedim ah teeng in, England te hong khan ciang Lailui ah galtai in teeng hi. A nung ciang Mualbem ah teeng hi.

Aneu tung pan kum 15 sung tawntung kum zawn in dawi bia in ki thoih theih khempeuh tawh a ki thoih hang dam thei lo hi. Ni khat lungkia lua in, ki cim tak in amahmah thau tawh kikap lum dingin khua nawl ah paikhia hi. Khua nawl a tun ciang sakhi khat na tai a kap leh kha pah lian a, thau tang om nawn lo ahih manin amah kithat thei lo in sakhi mat tawh inn ciah kik hi.Tua khit a ki pan mangmu zel a, Pasian in “Van leh Lei a bawl Pasian keimah hong bia inla dam na hong ngen in, damna kong pia ding hi” ci hi. Pasian kiangah damna anget leh dam takpi hi. Midang tampi zong thunget sak a, mi tampi damna ngah hi.

Tua hun laitak mah in Tedim ah Nuam Dim kici Kam Sang numei khat om hi. Pasian in Nuam Dim tungah, “Kathu a zek khia dingin Pau Cin Hau ka teel hi” ci-in gen hi. Tua bangin Lai Pian Biakna hong piang hi. A sawtlo in khamtung bupah gam kang bangin kizeel hi. A tapa upa pen Pasian tawh sakin, Pasian, Sian Khaw Cin na phuak hi. Zomi sungah Pasian min a tamh masa pen ahi hi. 1899 kumin Pasian in Pu Pau Cin Hau Zomi te zat ding lai Mangmuhna tawh musak hi.

Tawlkhat sung Pasian in hilh in a mangmuhna te midang tung a hilh theih nadingin 1902 kum ciang sim theih dingin Lai tawh hong bawl hi. Lai hong mukhia ahih manin “Lai Pian Pa Pau Cin Hau” ci-in kithei hi. A tung lamin mal 1053 pha a, a bu in bu 6 suah hi. 1931 kum ciang puahpha kik a, mal 57 pha hi. Mal 57 sung pan mal 37 te (Lailung) hi in, mal 20 te (Dawngtawi) te ahi hi. Laidal tung leh suangpek tungah gelh in midang te na hilhsawn hi.

1922 kum lai lui pan Mualbem ah kituah hi. Sangmang te’n lai hong bawlsak ma in Pau Cin Hau lai bek kizang hi. Zogam bek hilo Manipur leh Lushei gam dong kizel hi. 1917 kum Piantit pai te in Pau Cin Hau laitawh kiho uh hi. 1931 kum mualtung thuhilh na, Mate Laisiang tho a lian 5 sung dal 500 khen uh hi. Pasian in 1899 kum ciang mangmuhna 7:2 tawh Laisin in sawl hi. Hih lai in kam khat mal khat hi a, bu guk in kikhen hi. Tuhun Lai Pian (Siangsawn) Pawlpi ah kilim zat hi.  Bu khat na: Li Bu hi a, mal 168 pha hi. Bu nih na  :

Min Bu hi a, mal 7 pha hi.Bu thumna: Dongleng Bu hi a, mal 156 pha hi. Bu li n :Lun Sia Bu hi a, mal 246 pha hi. Bu ngl na: Thatuk Bu hi a, mal 146 pha hi.Bu guk na : Thuam Zung Bu hi a, mal 164 pha hi. 1948 kum December 28 ni-in Mualbem khua ah Leitung nuntakna nusia hi.

Leave a Reply 0

Your email address will not be published.



PARTNER

error: Sanggam, Na Copy sangin hong share sak zaw ve,