Pu Gin Za Thang

1870 kumin Gin Za Thang makai in Kam Vial (Bawmkhai) Son Kham (Hatzaw) Go Am (Hatlang) leeng Neil eh Vum zil (Tungdim) Pau Am leh Cin Kim (Samte) Tel Khaat (Thawmte) Kim Thuam (Zilom) inn 30 bang pha-in Tedim pan lalkhia uh hi. Pu Gin Za Thang in Khua Vong asat ciang ala phuah hi. I (a) Dimtui apiang Ngal Liam suan teng, ih tuna vong tui hi ee, (b) Vong tui vangkhua, nun in nuam ee, gallu suang ke kom lo ee, II.(a) Hong en ve vua, hong en ve vua, sial ciam nuai, hong en ve vua, (b) Sial ciam nuai hong en ve aw, mim leh sawm taang azal na, ka sum tual, nim dildial ee,  Pu Tual Awn (Hatzaw) leh Pi Vaih Cing (Hatlang) Pu Mang Gin tanu tawh kiteeng a, tapa 2 leh tanu 3 nei hi. (1) Lam Thawng (late), (2) Gin Za Thang, (3) Tel Ciin, (4) Ciin Kam, (5) Zel Dim te hi. Pu Gin Za Thang leh Pi Vung Mang (Gualnam) kiteeng a, tapa 4 leh tanu 4 nei hi. (1) Awn Khaw Kam, (2) Pum Za Kham, (3) Suang Khaw Thang, (4) Vai Za Deng, (5) Nian Za Vung, (6) Vaih Ciin, (7) Niing Man, (8) Lian Man te hi. Kam Hau tapa tumpen innluah Khua Cin in Go Am (Hatlang) tanu Vung Kho Lian ngai mahmah a, abeh ten awilo in akham teh Khua Vong sat te tawh anupa un Ton Zang ah tonkhawm pah hi.

Khua Cin in 1870-1877 sung hausa sem in, Gin Za Thang in 1877-1891 dong sem hi. Khua Cin te nupa Ton Zang pan Tedim ah ciahkik a, Tedim ah ukpi sem hi. Sial 30 tawh tong sak uh a, abeh aphung in azi Vung Khaw Lian (Hatlang) tawh khen veve in, Mual Bem hausa Za Pau tanu Lian Dim tawh kiteeng in akiciamna sa om bang tanei lo-in Ngen Nung khua agaltai na ah 1890 October kha in si hi. 1881 February 11 ni-in Mang Kang galkap ten Major Rumdall makai in Ton Zang khua umcih uh hi.

1881 February 13 ni-in Ton Zang mi lau a tai te bankap in mi 8 kaplum hi. Ton Zang hausa Gin Za Thang makai in mi 12 manin Kawlpi ah kaisuk a, numei teng Kawlpi pan ciahsak in pasal teng ZangKong puaksuk hi. Pu Pum Za Kham in apa Gin Za Thang (Hatzaw) leh atupa Hau Cin Khup (Sukte) akimat ciang dah lua in anuai a la phuak hi. I. (a) Gual in lai mi hen ciat veh ee, kei lai hen zek, diak sang ee, (b) Na ciin kei paal, zaang dum dawng khawm, len tu tang lai ngek kheng ee. 1881 May kha ciang Mang Kang kumpi pan Gin Za Thang leh Hau Cin Khup te laipi khat tuak pia a, inn lam ciahsak hi.

Gin Za Thang in hong kimat kik nading hi in teh ci-in khei san tun na in na zang hi. Hau Cin Khup pil ahih man tua laipi nakem a, kumpi ten hong kan kik ciangin na lakpah a, 1891 May 7 ni-in Hau Cin Khup in Kam Hau ukpi za ngah hi. Mangkang kumpi in Gin Za Thang a ding ageel sak sa uh hih Tuipi gam teng hi a, alaipi kisim thei nawnlo ahih manin siah kaih nading gungal tuipi gam teng tan hiau hi.

Pu Gin Za Thang (Hatzaw) in 1894 kumin Mangkang te henta kolbulh athuak na mun nusiat nop kawmkal ah, Tonzang hausa atut napen atupa, a unu Pi Teel Ciin tapa Hau Cin Khup (Sukte)  in hong tutphah ta ahih manin khasia lua in abeh te pawlkhat leh alawm te inn 30 khawng Khua Vong (Tonzang) pan Lalkhia dingin kithawi hi.

Hih thu azak ciang Hau Cin Khup in, “Pu te aw, thu haksa leh thu nawngkai katuah ciangin kuan hong gumin hong genpih ahi hiam?” Ahi zongin a khoh na pen apu Pum Za Kham (Hatzaw) in hih la tawh na dawng hi. I. (a) Khawtu tawm peuh, lun aw na nial, tai ngah she peel, na lo ee, (b) Khawtu tawm sin, lai ki lemlo, khaw len mual kai, nuam zawng ee. Pum Za Kham in “Humpi nih in mualdung khat angak khawm ngei diam” cih tawh Tonzang nusia in Nakzang ah ni 7 tawlnga hi.

Nakzang pan Sakawng, pan Kan Sau 1894 kumin sat hi. Thanbung 1895 sat, Sialnah 1896 kum sat, Khaw Vet 1898 kum sat, Aisih 1898 kum sat, Tuikhan 1899 kum sat, 1900 kum Suangzang (Mal) sat, 1900 kum Pangzang, 1903 kum Kansau tung kikin 1906 kumin Awn Khaw Kam Kansau ah si hi. Pu Gin Za Thang teek ta a, atapa Pum Za Kham makai in Tonglawn khua thak sat hi. Tualai ah apa Gin Za Thang si hi.

Leave a Reply 0

Your email address will not be published.



PARTNER

error: Sanggam, Na Copy sangin hong share sak zaw ve,